|
|
DİKKAT KENE
VAR!
(Kene ile birlikte yaşamayı öğrenmek ve korunmak için...)
Kene
(Ixodoidea, eklem bacaklıların örümceğimsiler
(Arachnida) sınıfından kan emici ve gözsüz bir dış
parazittir. İnsan, koyun, köpek, kedi, deve gibi
canlıların derilerine yapışarak kanlarını emer. "Asıl
kene" olarak bilinir.
Ayrı
eşeylidir ve yumurta ile çoğalır. Dişi yumurtalarını
yaprak, çöp veya hayvan kılları arasına bırakır.
Gelişimlerinde metamorfoz vardır. Yumurtalarından
üç çift bacaklı larvalar çıkar. Bunlar bir pupa
devresi geçirerek 8 bacaklı nimfalara (tam gelişmemiş
yavrular) dönüşürler. Nimfalar da bir pupa safhası
geçirdikten sonra ergin hale gelirler. Larva ve
nimfalar genellikle kertenkeleler üzerinde, erginler ise
insan, koyun, sığır, köpek gibi memeliler
üzerinde parazit yaşarlar.
Kanı
emen kene orijinal halinden onlarca kat daha büyür
Vücutları
başla kaynaşmış bir göğüs ve torba biçimli dişi 11-12
mm'ye kadar sişer. Erginlerinde dört çift bacak bulunur.
Bacakların uçlarında çengeller ve vantuzlar vardır.
Deriye rahatça yapışarak hortumlarıyla kan emerler.
İyice şiştikten sonra kendilerini yere atarak
konaklarından uzaklaşır, ot veya ağaçlara tırmanırlar.
Ön ayaklarının uçları dokunma ve koku alma için
özelleşmiştir. Ormanlarda bulunduğu ağacın altından bir
hayvan geçtiği takdirde üzerine düşüp derisine yapışır
ve etine hortumunu sokarak kanını emer. İlk iki bacak
çifti öne, son iki çifti geriye yönelmiştir. Bugün 17
bin'den fazla kene türü bilinmektedir. Kenelerin hepsi
zararlı, parazit ve kör değildir. Sığır ve köpek kene
türleri gözlüdür. Insan ve ehil hayvanlarda parazit
yaşayanlar çeşitli hastalık mikroplarını
bulaştırdıklarından sağlık bakımından zaralıdır. ve bir
çok bakteri de üretmektedir.
Kene Isırması ile Bulaşan
Hastalıklar
Kene
tedavisi çok zor olan sonucu ölüme kadar varabilen son
derece tehlikeli hastalıklar taşır. Keneler virüs,
bakteri ile protozoon ve Rickettsia conorii adlı
parazitleri taşıyabilirler ve bu ciddi enfeksiyon
etkenlerini kanını emdikleri insan ve hayvanlara
aktarırlar:
-
Lyme
hastalığı
-
Kanamalı
Ateşi)
-
iltihabı([[]])
Kenenin
Çıkarılması
Kan emen
bir keneyi deriden söküp atmak hastalık bulaşma riskini
artırdığından oldukça tehlikelidir. Çünkü çıkarılmaya
çalışılan kene midesinde bulunan, mikrop ve bakterilerle
dolu kanı tekrar geriye bosaltır.
Kene Penseti
Batı
avrupa ülkelerinde halk kene ve keneden bulaşan
hastalıklar konusunda oldukça duyarlıdır. Bu yüzden
kenenin zararsızca çıkarılmasını sağlayan özel bir
penset geliştirilmiştir. Bu aracın ülkemizde
piyasada olup olmadığı bilinmemektedir.
Kene Kaşığı
Keneye
bağlı hastalıkların en yaygın olduğu ülkelerden olan
Amerika'da keneyi
döndürmeden kolayca ve güvenli bir şekilde çıkarmaya
yarayan özel bir kaşık geliştirilmiştir kene kaşığı. Bu
araç özel şekli sayesinde ulaşılması güç olan kasık ve
eklem yerleri gibi bölgelere yapışan kenelerin kolayca
çıkarılmasını sağlar.
Kene Kaşığı
Elle Çıkarma
Kene'yi kesinlikle kendiniz çıkarmaya çalışmayın ve en
kısa sürede uzman bir sağlık görevlisi tarafından
çıkarılmasını sağlayın.
Eger
herhangi bir arac ya da doktor imkani yoksa kene el ile
su sekilde cikarilmalidir: Bir parmaginizin ucunu biraz
tukuruk ile nemlendirin ve bu sekilde kenenin etrafinda
cok hafif bastirarak daireler cizin. Bir kaç dakika
sonra kene kendiliginden çıkacaktır. Kene kendini
birakır birakmaz derhal tirnaklarinizin ucu ile tutarak
alin, aksi takdirde kene baska bir yere tekrar
yapisacaktir. Kene çıktıktan sonra ısırılan yeri alkol
ile temizleyin. Eğer kene uzun süre yapışık kaldı ise
derhal bir sağlık kuruluşuna başvurun kene ısırması ile
geçen hastalıklarda tedaviye erken başlanılması
hastalıktan kurtulma şansını artıracaktır.
Bunun
dışında, keneyi çekmek, ezmek, alkol ya da başka bir
sıvı ile çıkmasını sağlamak gibi herhangi bir fiziki ya
da kimyevi yöntem uygulamayın ve en kısa sürede bir
sağlık kuruluşuna gidin ve uzman bir kişi tarafından
ciltten çıkarılmasını sağlayın.
Kaynak: WİKİPEDİ Özgür Ansiklopedi
http://tr.wikipedia.org/wiki/Kene
|
|
|
Anasayfa
|
|
|